5 класс

Бейнелеу өнері, 5 класс, Кузиев Т., Абдирасилов С., Нуртаев О., Сулайманов А., 2020.

Учебник по изобразительному искусству для 5 класса на казахском языке.

   Бейнелеу өнерінің бейнелеу құралдары мен бейнелеу тілін түсіну және одан бейнелі көрсету қызметінде орынды пайдаланудың маңызды мәні бар.
Бейнелеу өнерінің бейнелеу тіліне композиция, сызық, дақ, рең, пішін, кеңістік, фактура тусініктері, танымал ірі суретшілер шығармаларының талқылануы жатады және олар кескіндеме, графика, мүсіншілік, өнертанушылық негіздерінің бөлімдері арқылы іске асырылады.
Бейнелеу өнерінің бейнелеу құралдары ретінде кескіндемеде рең, жағу, сызық, рең дақтары, түрлі-түсті жарықтық контрастары, ал графикада сызық, штрих, контур, түс, аққара дақгардан пайдаланылады. Табиғатта әрбір бұйым мен заттардың өз реңдері болады. Бұл реңдерде жарықкөлеңкелер өте үлкен маңызға ие.

Сүрөт өнөрү, 5 класс, Козиев Т., 2015.

Учебник по изобразительному искусству для 5 класса на киргизском языке.

   Сүрөт өнөрүнүн чагылдыруучу каражаттары жана чагылдыруучу тилин түшүнүү жана андан сүрөттүү чагылдыруу ишинде орундуу пайдалануу маанилүү мааниге ээ.
Сүрөт өнөрүнүн чагылдыруучу тили катары: композиция, сызык, так, түс, форма, мейкиндик, фактура түшүнүктөрү; белгилүү сүрөтчүлөрдүн чыгармаларынын талдоосу ээлейт жана алар: живопись, графика, скульптура, искусство таануунун негизги бөлүмдөрү аркылуу жүзөгө ашырылат.
Сүрөт өнөрүнүн чагылдыруучу каражаттары катары живописте: түс, сүртмө, чийме, түстүн тактары, түстүү жана жарык контрасттар; графикада болсо, сызык, штрих, контур, түс, ак-кара тактардан пайдаланылат. Табиятта ар бир буюм жана нерселер өз түсүнө ээ. Бул түстөрдө жарык-көлөкөлөр өтө чоң орунду ээлейт.

Qaraqalpaq tili, 5 klas, Berdimuratov E., 2020.

Учебник по каракалпакскому языку для 5 класса на каракалпакском языке.

Фрагмент из книги:
Biziń Watanımız — Qaraqalpaqstan Respublikası. Qaraqalpaq tili Qaraqalpaqstan Respublikasında jasawshı qàràqàlpàqlàrdıń, sondày-àq bàsqà millet wákilleriniń mámleketlik tili bolıp esaplanadı. Qaraqalpaq tili — oǵada bay milliy ádebiy tillerdiń biri. Onda qaraqalpaq xalqınıń pútkil ómiri, ruwxıy baylıǵı, aqılı hám oyı, ótmishi, házirgi dáwiri hám keleshegi óz kórinisin tapqan. Qaraqalpaq tilinde kóplegen gazetalar, jurnallar hám kitaplar shıǵarıladı, radio, televidenie jumıs isleydi. Ol — ilim menen ádebiyattıń, sanaat hám óndiristiń, mádeniyat penen kórkem ónerdiń tili.

Informatika, 5 klas, Kamolitdinova D., 2016.

Учебник по информатике для 5 класса на каракалпакском языке.

   Ilim ha’m texnika, a’sirese, xabar texnologiyalari’ tez pa’t penen rawajlani’p barati’rg’an bul da’wirde ha’rbir insan
wo’zinin’ wo’mirinde a’hmiyetli bolg’an bilim ha’m ko’nlikpelerge iye boli’wi’ za’ru’r.
5-klasta siz birinshi ma’rte «Informatika» pa’nin u’yrenip ati’rsi’z. Informatika sabaqlari’nda siz jan’a tu’siniklerdi u’yrenesiz, ma’sele ha’m tapsi’rmalardi’ wori’nlawda kompyuterden paydalanasi’z.
Informatika pa’ni a’tirapi’n’i’zda, ko’z aldi’n’i’zda boli’p ati’rg’an ha’diyselerdi jaqsi’raq tu’siniwge, jan’a bilimlerdi iyelewde yen’ jaqi’n ja’rdemshi boli’p qaladi’, degen u’mittemiz.

Geogrаfiyа, 5 klas, G’ulаmov P., 2015.

Учебник по географии для 5 класса на каракалпакском языке.

   Siz usi’ ji’ldаn bаslаp jаn’а pа’n — «Geogrаfiyа»ni’ u’yrenesiz. Ju’dа а’yyemnen mа’lim bolg’аn geogrаfiyа insаn hа’m woni’n’ xojаli’q ju’rgiziwi ushi’n zа’ru’r bilimler g’а’ziynesi boli’p kelgen. Bizin’ ulli’ bаbаlаri’mi’z geogrаfiyаni’ jаqsi’ bilgen, soni’n’ ushi’n dа bul pа’n hаqqi’ndа qi’mbаtli’ hа’m qi’zi’qli’ mаg’luwmаtlаrdi’ jаzi’p qаldi’rg’аn. Gеоgrаfiyаni’ jаqsi’ u’yrеniw ushi’n sizdе qоli’n’i’zdаg’i’ sаbаqli’qtаn ti’sqаri’ Та’biyiy gеоgrаfiyа bаslаng’i’sh кursi’ni’n’ аtlаsi’, jаzi’wsi’z каrtа hа’m dе shаqmаq dа’ptеr bоli’wi’ zа’ru’r. Sоndаy-аq, rеn’li qа’lеmlеr, si’zg’i’sh, wo’shirgish, cirкul hа’m аyi’ri’m tаpsi’rmаlаrdi’ wоri’nlаw ushi’n коmpаs hа’m glоbus tа кеrек bоlаdi’.

Ádebiyat, 5 klas, Nurjanov P., Umatova J., Begjanova D., 2020.

Учебник по литературе для 5 класса на каракалпакском языке.

Фрагмент из книги:
«Ádebiyat» degen termin arabtiň «ádep» sózinen alingan bolip, ol bir jaginan, turmisti kórkemlik penen taniw degen mánini aňlatsa, ekinshi jaginan, xatqa túsirilgen, jámiyetlik mazmunga iye kórkem shigarmalar degendi bildiredi. Bul termin arqali qaraqalpaq ádebiyatinda terme, tolgaw, XIX ásir qaraqalpaq klassik ádebiyatinda qosiqtiň álwan túrleri, gázzel, ekilik, tórtlik, sonday-aq, lirikaliq poema hám dástanlar túsinilgen. Al, folklorda bolsa ádebiyat dástanlar, qissalar, ertekler, naqil-maqallar, jumbaqlar, qosiqlar, aytislar, aňiz-áňgimeler hám t.b. atamalar menen júrgizilgen.

География, 5 синф, Fуломов П.Н., Курбонниёзов Р., 2015.

Учебник по географии для 5 класса на таджикском языке.

   Шумо аз ин сол сар карда фанни нав — географияро меомґзед. Аїдодони бузурги мо географияро хуб медонистанд, барои μамин, дар бораи ин фан маълумотμои пуріимат ва шавіовар навишта, боіє гузоштаанд.
Барои хуб омґхтани география, дар Шумо, ба Іайр аз китоби дарсии дар дастатон буда, атлаcи «Курси ибтидоии географияи табиє», харитаи ангорє ва дафтари катак шуданаш зарур. Инчунин, іаламμои ранга, хаткашак, хаткушак, cиркул ва барои иїрои баъзе супоришμо бошад, компаc ва глобуc μам лозим мешаванд.
Ґангоми иїрои супоришμо, ёфтани їавоб ба саволμое, ки дар охири параграф дода шудаанд, истифода бурдани расм ва харитаμои китобро аз хотир набароред.
  

Miynetke u’yretiw, 5 klas, Sharipov Sh., 2015.

Учебник по технологии для 5 класса на каракалпакском языке.

   A’ziz woqi’wshi’lar! Miynetke u’yretiw sizdi miynet tu’rleri ha’m procesleri, ka’sipler menen tani’sti’radi’, wolardi’n’ qa’dirine jetiwge u’yretedi. Sizde da’slepki miynet ko’nlikpelerin ha’m uqi’pli’li’qlari’n, do’retiwshilikke degen qi’zi’gi’wshi’li’qti’ qa’liplestiredi. Miynetke u’yretiw sabaqlari’nda ha’r tu’rli a’meliy shi’ni’g’i’wlardi’ wori’nlap, keleshekte ku’ndelik turmi’si’n’i’zda za’ru’r bolatug’i’n jumi’slardi’ u’yrenip barasi’z.
Ha’rbir woqi’wshi’ mektep da’wirinen wo’zin miynetke, keleshek ka’siplik iskerligine tayarlap bari’wi’ tiyis. Buni’n’ ushi’n miynetti su’yiwshilik, do’retiwshilik, intizamli’li’q, berilgen tapsi’rmalarg’a juwapkershilik penen qaraw si’yaqli’ si’patlardi’ wo’zin’izge a’det yetip ali’wi’n’i’z kerek. Bul jolda miynetke u’yretiw pa’ni sizin’ yen’ jaqi’n ja’rdemshin’iz boli’p qaladi’.